ข้อสอบกลางภาค ปีการศึกษา 2556 ข้อที่ 1

นางสาวหฤทัย  สายสิญจน์  รหัส06540092 วิชาเอกสังคมศึกษา

ข้อสอบกลางภาควิชา  462  201พัฒนาหลักสูตร

1. เมื่อมีความจำเป็นในการให้คำปรึกษาเกี่ยวกับการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา นักศึกษาจงนำเสนอแนวทางการพัฒนาหลักสูตรที่มีรายละเอียดข้อมูล ประกอบแผนภูมิ ตามประเด็นต่างๆ โดยอธิบายในลักษณะกระบวนการปฏิบัติงานกลุ่มในการเรียนรู้วิชานี้ ดังต่อไปนี้

                1) คณะกรรมการพัฒนาหลักสูตร โดยระบุบทบาทหน้าที่ และขอบข่ายการปฏิบัติงาน

นางสาวปทุมวดี พารา รหัส 06540080
- รับผิดชอบในการประเมินหลักสูตร
- หาเนื้อหาที่ใช้ในการสอน
- เป็นผู้สอนตอนนำหลักสูตรไปใช้
นางสาวพรพรหม ธรรมธร รหัส 06540082
- รับผิดชอบในการประเมินหลักสูตร
- ออกแบบแบบฝึกหัดที่ใช้ในการทดลองสอน
- เป็นผู้ชี้แจงการทำแบบฝึกหัดที่ใช้ในการทดลองสอน
นายยุทธพันธ์ พงษ์ไพร รหัส 06540086
- รับผิดชอบในการจัดการระบบหลักสูตร
- รวบรวมส่วนต่างๆของหลักสูตร
- เป็นผู้สอนตอนนำหลักสูตรไปใช้
นางสาวศุภณัฐ หวังศิริจิตร รหัส 06540088
- รับผิดชอบในการวางแผนหลักสูตร (วิเคราะห์ความต้องการของผู้เรียน สังคม)
- เป็น staff ดูแลความเรียบร้อย ตอนทำหลักสูตรไปใช้
นางสาวหฤทัย สายสิญจน์ รหัส 06540092
- รับผิดชอบในการวางแผนหลักสูตร (ติดต่อโรงเรียนที่จะนำหลักสูตรไปใช้)
- เป็น staff ดูแลความเรียบร้อย ตอนทำหลักสูตรไปใช้
นายอาคม แซ่ลิ้ม รหัส 06540095
- รับผิดชอบในการออกแบบหลักสูตร
- ทำ power point ประกอบการสอน
- เป็นผู้สอนตอนนำหลักสูตรไปใช้

                2) แบบจำลองการพัฒนาหลักสูตร (Curriculum Development Model)

กลุ่มข้าพเจ้าเลือกใช้แบบจำลอง SU  Model เพราะจุดเด่นของ SU Model คือมีองค์ประกอบครอบคลุมทุกๆด้าน ทั้งด้านปรัชญา จิตวิทยา สังคม และแบบจำลองนี้มีจุดประสงค์เพื่อเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ

พื้นฐานทางด้านปรัชญา

กลุ่มข้าพเจ้าใช้ปรัชญาการศึกษาอัตถิภาวนิยม (existentailism) เป็นปรัชญาที่ให้ความสำคัญกับองค์ประกอบที่ทำให้มนุษย์มีความสมบูรณ์ยิ่ง เพราะเชื่อว่ามนุษย์มิใช่วัตถุแต่มีชีวิตจิตใจ มีความรู้สึก มีความต้องการ องค์ประกอบที่สำคัญคือ “ความมีเสรีภาพ ความรู้สึกรับผิดชอบและการเลือกตัดสินใจ”

พื้นฐานทางด้านจิตวิทยา

กลุ่มข้าพเจ้าใช้ทฤษฎีการเรียนรู้กลุ่มมนุษยนิยม โดยให้ความสำคัญของความเป็นมนุษย์ และมองมนุษย์ว่ามีคุณค่า มีความดีงาม มีความสามารถ มีความต้องการ และมีแรงจูงใจภายในที่จะพัฒนาศักยภาพของตน หากบุคคลมีอิสรภาพและเสรีภาพ มนุษย์จะพยายามพัฒนาตนเองไปสู่ความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ มนุษย์มีอิสระที่จะเรียนรู้ในสภาพแวดล้อมที่ดีจากการสนับสนุน หรือส่งเสริมของครูผู้สอน

พื้นฐานทางด้านสังคม
สถานศึกษา : โรงเรียนศรีวิชัยวิทยาเป็นโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดใหญ่พิเศษ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 9 โรงเรียนมีวิสัยทัศน์  "โรงเรียนศรีวิชัยวิทยาเป็นโรงเรียนชั้นนำ ด้านคุณธรรม นำความรู้ สู่ความเป็นสากล" แสดงให้เห็นว่าทางโรงเรียนมีความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาผู้เรียนในด้านความรู้ คุณธรรม และความเป็นสากล เพื่อที่จะทำให้โรงเรียนเป็นโรงเรียนชั้นนำ
ผู้เรียน : ภูมิหลังทางครอบครัวของผู้เรียนส่วนใหญ่ทำอาชีพเกษตรกรรมเป็นหลัก และมีอีกส่วนที่ประกอบอาชีพอื่นๆซึ่งเป็นส่วนน้อย ในขณะที่ตัวผู้เรียนเป็นพลเมืองของสังคมแบบอุตสาหกรรมทำให้เกิดความแตกต่าง ระหว่างตัวผู้เรียนและครอบครัว ดังนั้นจึงต้องจัดทำหลักสูตรให้มีความสอดคล้องกับสภาพภูมิหลังโดยการพัฒนา ให้ผู้เรียนมีความพร้อมในการก้าวสู่สังคมอุตสาหกรรม

                3) การตรวจสอบคุณภาพของหลักสูตร

ในการตรวจสอบคุณภาพของหลักสูตร กลุ่มของข้าพเจ้าได้ประเมินเป็น 3 ระยะ ดังนี้
1. การประเมินหลักสูตรก่อนนำไปใช้

เมื่อร่างหลักสูตรเสร็จ กลุ่มของข้าพเจ้าได้นำร่างของหลักสูตร นำเสนอต่อผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งเป็นพี่ๆที่กำลังเรียนปริญญาเอก พี่ๆได้ให้คำแนะนำในเรื่องของหลักสูตรดังนี้

- โดยภาพรวมของวิสัยทัศน์ และพันธกิจ พี่ๆบอกว่าใช้ได้ แต่อาจปรับแก้เพื่อให้สมบูรณ์ ยิ่งขึ้นดังนี้ ปรับพันธกิจ ให้สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ให้มากยิ่งขึ้น โดยใช้คำที่ระบุอย่างชัดเจน แทน การใช้คำแบบกว้างๆ
- ในเรื่องของแผนการสอนพี่ๆ ได้แนะนำว่าเรื่องสังคมไทยเป็นเรื่องที่ค่อนข้างกว้าง อาจทำ ให้สอนไม่ทัน และไม่น่าสนใจ พี่ๆแนะนำว่าควรเปลี่ยนเป็นเรื่องที่ใกล้ตัวนักเรียน จะทำให้ นักเรียนมีความสนใจมากกว่า

เมื่อได้รับคำแนะนำจากพี่ ป.เอก แล้ว กลุ่มของข้าพเจ้าได้มาประชุมกันในเรื่องของการปรับพันธกิจ และเลือกเรื่องที่ใช้ในการนำหลักสูตรไปทดลองใหม่ โดยกลุ่มของข้าพเจ้าได้เปลี่ยนจากเรื่องสังคมไทยเป็น บรรทัดฐานทางสังคม เนื่องจากบรรทัดฐานทางสังคม อันประกอบไปด้วย 1.วิถีประชา 2.จารีต 3.กฎหมาย เป็นสิ่งที่ใช้ในการควบคุมความประพฤติของบุคคลในสังคม และการปฏิบัติตนตามบรรทัดฐานทางสังคมนี้จะเป็นก้าวแรกที่นำไปสู่การเป็น พลเมืองที่ดีต่อไป

2. การประเมินหลักสูตรระหว่างดำเนินการไปใช้หลักสูตร

เมื่อได้นำหลักสูตรไปทดลองใช้กับนักเรียนระดับชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนศรีวิชัยวิทยาแล้ว ได้นำผลสัมฤทธิ์ ที่ได้จากการสังเกต  การทำกิจกรรมกลุ่ม และการทำแบบฝึกหัด มาวิเคราะห์โดยให้หลักการ solo taxonomy เป็นเกณฑ์ พบว่าเมื่อนักเรียนกลุ่มทดลองได้เรียนแล้ว เรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรู้ ระดับความสัมพันธ์ของโครงสร้าง (Relational Level) เพราะนักเรียนสามารถเปรียบเทียบ ระบุความแตกต่างของประเภทของบรรทัดฐานทางสังคมทั้ง 3 ประเภทได้ และเมื่อให้นักเรียนทำกิจกรรมกลุ่มนักเรียนได้นำความรู้ที่ได้รับนำไปใช้ อธิบายเหตุผลในวิเคราะห์เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในสังคมว่ามีความสัมพันธ์กับ บรรทัดฐานประเภทใดได้เป็นอย่างดี

3. การประเมินหลักสูตรหลังนำหลักสูตรไปใช้

เมื่อนำหลักสูตรไปใช้แล้ว พบว่าผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรู้ของผู้เรียน เมื่อเทียบเคียงกับเกณฑ์ solo taxonomy อยู่ในระดับ ระดับความสัมพันธ์ของโครงสร้าง (Relational Level) ซึ่งถือว่าเป็นระดับที่ดี ดังนั้นผลการประเมินในเชิงคุณภาพของหลักสูตรถือว่าดีเช่นกัน แต่ทั้งนี้หลักสูตรที่พัฒนาขึ้นมาจะใช้ได้ผลดี กับโรงเรียนที่มีความพร้อมทางด้านเทคโนโลยี เพราะในส่วนของสื่อการเรียนรู้ จะต้องมีการฉาย power point ประกอบการสอน ดังนั้นหากโรงเรียนที่ไม่มีความพร้อม อาจจะไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร แต่ผู้สอนที่นำหลักสูตรไปใช้ ควรหาทางออกโดยการปรับเรื่องของสื่อการเรียนรู้ ให้เข้ากับความพร้อมของโรงเรียนนั้นๆ

                4) การศึกษาการใช้หลักสูตรภาคสนาม

ในการนำหลักสูตรไปทดลองใช้ที่โรงเรียนศรีวิชัยวิทยา ได้รับความอนุเคราะห์จากทางกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนา และวัฒนธรรม ที่ช่วยอำนวยความสะดวกในการนำหลักสูตรไปทดลองใช้

เมื่อนำหลักสูตรไปใช้จริงในวันพฤหัสบดีที่23 สิงหาคม พ.ศ.2556 กับนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/6 ผลผ่านไปด้วยดี  นักเรียนให้ความร่วมมือในการจัดการเรียนการสอนเป็นอย่างดี โดยขั้นต้นนักเรียนให้ความสนใจกับกิจกรรมนำเข้าสู่บทเรียน แต่พอเริ่มเข้าเนื้อหานักเรียนบางคนเข้าใจว่าเนื้อหาจะยาก และไม่คุ้นชินกับครูผู้สอน เลยไม่ค่อยสนใจ แต่เมื่อสอนโดยใช้ power point ประกอบการอธิบายยกตัวอย่าง นักเรียนก็กลับมาสนใจ และเมื่อให้ทำกิจกรรมกลุ่มผู้เรียนก็ให้ความร่วมมือในการทำงาน  ผลคือนักเรียนสามารถนำความรู้ที่สอนไปใช้ในการทำกิจกรรมกลุ่ม และทำแบบฝึกหัดได้ แสดงให้เห็นการนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ ในการเปรียบเทียบความแตกต่าง การคิดวิเคราะห์ และการแสดงความสัมพันธ์ของนักเรียน

อุปสรรค

เนื่องจากนักเรียนไม่มีห้องเรียนประจำ ทำให้นักเรียนเข้าเรียนช้ากว่าเวลาเรียน ส่งผลให้การเรียนการสอนต้องยืดเยื้อเกินเวลาเนื่องจากเวลาเรียนมีน้อยกว่าที่เตรียมการไว้

ข้อเสนอแนะ
-  ผู้เรียนจะสนใจเนื้อหาที่ใกล้ตัวมากกว่า  ดังนั้นการยกตัวอย่างใกล้ตัว จะทำให้นักเรียนเข้าใจ และมีความสนใจมากขึ้น
- ในการนำหลักสูตรไปใช้ จะใช้ได้ผลอย่างดีกับห้องเรียนที่มีความพร้อมด้านเทคโนโลยี เพราะมีการใช้สื่อ power pointประกอบการสอน

-  ควรเตรียมการแก้ปัญหาเฉพาะหน้าที่อาจเกิดขึ้นเช่น ในกรณีเวลาเรียนมีน้อย