2. ในการพัฒนาหลักสูตรต้องอาศัยพื้นฐานการพัฒนาด้านใดบ้าง
อย่างไร นักศึกษาเห็นว่าเนื้อหาสาระใดมีความสำคัญอย่างยิ่ง
จงนำเสนอแนวคิดถึงความสำคัญ
หลักการพื้นฐานในการพัฒนาหลักสูตร
ประกอบด้วยข้อมูลพื้นฐานสำคัญ 3 ด้าน คือ พื้นฐานด้านปรัชญา
พื้นฐานด้านจิตวิทยา พื้นฐานด้านสังคมและวัฒนธรรม โดยแต่ละด้านมีความสำคัญ ดังนี้
ด้านที่
1 พื้นฐานการพัฒนาหลักสูตรด้านปรัชญา
ปรัชญามีส่วนสำคัญในการสร้าง หรือพัฒนาหลักสูตร
การพัฒนาหลักสูตรนั้นจะใช้ปรัชญาช่วยในการกำหนดจุดประสงค์
ในการจัดหลักสูตรและการจัดการสอน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับว่าเชื่อหรือยึดถือปรัชญาใด
จะขอยกตัวอย่างการจัดหลักสูตรตามแนวของปรัชญาการศึกษาที่สำคัญดังนี้
ด้านความรู้ (K)
ปรัชญาสารัตถนิยม (Essentialism) มีความเชื่อว่า
การศึกษาคือเครื่องมือในการสืบทอดมรดกทางสังคม ซึ่งก็คือวัฒนธรรมและอุดมการณ์ทั้งหลายอันเป็นแก่นสาระสำคัญของ
สังคมให้ดำรงอยู่ต่อ ๆ ไป ดังนั้น หลักสูตรการศึกษาจึงควรประกอบไปด้วย ความรู้
ทักษะ เจตคติ ค่านิยม และวัฒนธรรม
อันเป็นแก่นสำคัญซึ่งสังคมนั้นเห็นว่าเป็นสิ่งที่ถูกต้อง ดีงาม
สมควรที่จะรักษาและสืบทอดให้อนุชนรุ่นต่อ ๆ ไป
การจัดการเรียนการสอนจะเน้นบทบาทของครูในการถ่ายทอดความรู้และสาระต่าง ๆ รวมทั้งคุณธรรมและค่านิยมที่สังคมเห็นว่าเป็นสิ่งที่ดีงามแก่ผู้เรียน
ด้านผู้เรียน (L)
ปรัชญาการศึกษาอัตถิภาวนิยม
(Existentialism) มี
แนวคิดว่า การศึกษาคือชีวิต หมายความว่า
การที่จะมีชีวิตอยู่อย่างมีความสุขจะต้องอาศัยการเข้าใจความหมายของ ประสบการณ์นิยม
ฉะนั้นผู้เรียนจึงควรจะได้เรียนรู้ในสิ่งที่เหมาะแก่วัยของผู้เรียน และสิ่งที่จัดให้ผู้เรียนเรียนควรจะเป็นไปในทางที่ก่อให้เกิดประสบการณ์ที่ผู้เรียนสามารถ
เข้าใจปัญหาชีวิตและสังคมในปัจจุบัน
และหาทางปรับตัวให้เข้ากับภาวะที่เป็นจริงในปัจจุบัน ปรัชญานี้ต้องการให้ผู้เรียนเรียนจากประสบการณ์ในชีวิตจริง
หลักสูตรจึงครอบคลุมชีวิตประจำวันทุกรูปแบบที่ก่อให้เกิดการเรียนรู้
ให้ผู้เรียนได้เข้าร่วมในประสบการณ์การเรียนรู้ทุกรูปแบบ หลักสูตรจะเน้นวิชาที่เสริมสร้างประสบการณ์ทางสังคมตลอดจนชีวิตประจำวัน
เนื้อหา ได้แก่ สังคมศึกษา วิชาทางภาษา วิทยาศาสตร์ และคณิตศาสตร์
แต่ความสำคัญของการศึกษา พิจารณาในแง่ของวิธีการที่นำมาใช้ คือ
กระบวนการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์
เพื่อให้ผู้เรียนมีความสามารถในการแก้ปัญหาในบทเรียน
และนำเอากระบวนการแก้ปัญหาไปใช้ในชีวิตประจำวัน
ด้านสังคม (S)
ปรัชญาปฏิรูปนิยม(Reconstructionism) ปรัชญาการศึกษาปฏิรูปนิยมมีแนวความคิดว่า
ผู้เรียนมิได้เรียนเพื่อมุ่งพัฒนาตนเองเพียงอย่างเดียว
แต่ต้องเรียนเพื่อนำความรู้ไปพัฒนาสังคมให้สังคมเป็นสังคมประชาธิปไตยอย่างแท้จริง วิชาที่นำมาบรรจุไว้ในหลักสูตร
จะเกี่ยวกับปัญหาและสภาพของสังคมเป็นส่วนใหญ่จะเน้นวิชาสังคมศึกษาเช่น
กระบวนการทางสังคมการดำรงชีวิตในสังคม สภาพเศรษฐกิจและการเมือง
วิทยาศาสตร์ในชีวิตประจำวัน ศิลปะในชีวิตประจำวัน
สิ่งเหล่านี้จะทำให้มีความเข้าใจในกลไกของสังคม และสามารถหาแนวทางในการสร้างสังคมที่ดีขึ้นมาใหม่
ด้านที่
2 พื้นฐานการพัฒนาหลักสูตรด้านจิตวิทยา
ข้อมูลพื้นฐานด้านจิตวิทยาเป็นข้อมูลสำคัญในการพัฒนาหลักสูตรซึ่งต้องศึกษาพื้นฐานด้านจิตวิทยาต่างๆเช่น
จิตวิทยาพัฒนาการของกลุ่มเป้าหมายเพื่อให้ได้ข้อมูลที่ชัดเจน
รวมทั้งศึกษาทฤษฎีการเรียนรู้ทั้ง 3 กลุ่ม คือกลุ่มพฤติกรรมนิยม กลุ่มปัญญานิยม
และกลุ่มมนุษยนิยมเพื่อวิเคราะห์ประเด็นหลักๆนำมาจัดให้เหมาะกับการเรียนรู้ของกลุ่มเป้าหมาย
แนวคิดของนักจิตวิทยากลุ่มพฤติกรรมนิยม
มีความเชื่อว่าการเรียนรู้และพฤติกรรมของมนุษย์เกิดขึ้นและสามารถเปลี่ยนแปลงได้ถ้าอยู่สิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม ลักษณะรูปแบบหลักสูตรจะเน้นเนื้อหาวิชาเป็นหลัก โดยผู้สอนจะเป็นผู้ควบคุมกิจกรรมการเรียนการสอน
โดยจะพัฒนาผู้เรียนไปตามที่ได้กำหนดไว้
แนวคิดของนักจิตวิทยากลุ่มปัญญานิยม
จะเน้นการอธิบายพัฒนาการของมนุษย์ที่เน้นความสามารถทางสติปัญญา
โดยเชื่อว่ามนุษย์เกิดการเรียนรู้ และแสดงพฤติกรรมได้โดยได้รับ
กระบวนการพัฒนาทางสติปัญญา
ลักษณะการจักหลักสูตรจะเน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง การออกแบบหลักสูตรการเรียนการสอนจะจัดตามลำดับของพัฒนาการของผู้เรียนแต่ละวัยโดยให้ผู้เรียนได้เรียนรู้แบบค้นพบหรือการแก้ปัญหา เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีการคิดแบบวิทยาศาสตร์
แนวคิดของนักจิตวิทยากลุ่มมนุษยวิทยา
เชื่อว่ามนุษย์มีศักยภาพพร้อมที่จะพัฒนา
มีศักดิ์ศรีมีสิทธิที่จะเลือกและกระทำตามความมุ่งหวังของตน ลักษณะการจัดหลักสูตรเพื่อชีวิตและสังคม
โดยพัฒนาผู้เรียนให้เป็นสมาชิกที่ดีของสังคม
ให้ผู้เรียนได้สำรวจค้นพบตัวเองโดยผู้เรียนไม่รู้สึกว่าถูกบังคับ การประเมินผลจะให้ผู้เรียนประเมินผลด้วยตนเอง โดยผู้สอนเปิดโอกาสและกระตุ้นให้ผู้เรียนรู้จักรับผิดชอบและเตรียมตัวสำหรับการดำเนินชีวิตในอนาคต
ในการพัฒนาหลักสูตรข้อมูลพื้นฐานจากสังคมและวัฒนธรรมเป็นพื้นฐานที่สำคัญที่สุดเนื่องจากโรงเรียนเป็นสถาบันทางสังคม สมาชิกของสังคมเป็นผู้สร้างและพัฒนาโรงเรียน
เพื่อให้สนองความต้องการของสังคมนั้นๆ ดังนั้น
หลักสูตรที่พัฒนาขึ้นจึงจำเป็นต้องศึกษาสังคม วัฒนธรรม เพื่อการถ่ายทอดวัฒนธรรมไปสู่รุ่นต่อๆไปได้แก่
ภาษา ศีลธรรม ศาสนา เจตคติและระบบของความรู้
หลักสูตรที่พัฒนาขึ้นมุ่งให้ผู้เรียนเกิดความเข้าใจเกี่ยวกับปัญหาทางสังคม
แนวทางแก้ไข มุ่งให้ผู้เรียนเกิดความเข้าใจสังคมเข้าใจตนเองสามารถดำเนินบทบาทของตนให้สอดคล้องกับสภาพสังคมอย่างมีความสุข
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น